domingo, 18 de outubro de 2009

sufixos mirandeses -ança / áncia


Pa l porblema que fui puosto hai cachico pul porsor Amadeu cuido que nun hai ua splicaçon, ua regra simples. Mas cuido que estas bárias posseblidades antre áncia/ança son malas i hai nesto todo anfluéncias, claro stá de l Pertués, pa adonde se admite las dues heipoteses. Criei un quadro a partir de palabras pertuesas ponendo delante la possible palabra mirandesa mantenendo i trocando l sufixo. Las heipoteses que you scriberie stan a berde, las que you cuido que son ampossible stan a burmeilho i las azules las que a la purmeira bista me parece que son mais "aceitables". Conclusones? Ye que nun hai ua regra, un padron ouniforme. Mas peç-me que ye perferible ousar palabras cul sufixo defrente de la palabra oureginal pertuesa ne ls causos an que ambas las formas parécen aceitables (por eisemplo ye perferible Fráncia a França). Yá que França será anfluéncia de l Pertués.



Pertués | Mantenendo l Sufixo | Demudando l Sufixo


Palabras Pertuesas acabadas por “ança


Balança – BalançaBaláncia

Bragança – BergançaBergáncia

Cobrança Cobrança Cobráncia

Fiança – FiançaFiáncia

França – FrançaFráncia

Herança – HardançaHardáncia

Lembrança – LembrançaLembráncia

Liderança – LiderançaLideráncia

Matança – MatançaMatáncia

Mudança – MudançaMudáncia

Pança – PançaPáncia

Poupança – PoupançaPoupáncia

Segurança – SigurançaSiguráncia

Vingança – BingançaBingáncia

Vizinhança – BezinançaBezináncia


Palabras Pertuesas acabadas por ância


Alternância – AltarnánciaAltarnança

Ambulância – AmbulánciaAmbulança

Vigilância – BegilánciaBegilança

Distância – ÇtánciaÇtança

Elegância – EilegánciaEilegança

Ganância – GanánciaGanança

Ignorância – EignoránciaEignorança

Importância – AmportánciaAmportança

Militância – MelitánciaMelitança

Substância – SustánciaSustança

3 comentários:

  1. Buones dies.

    Hei tubido uns purblemas mui similarios ou identicos. You cheguei a la cuncluson que se debie d'ousar -ancia quando la palabra currespundiente an lhatin staba an -antia. Mas cume nun tengo eiqui dicionairo lhatino, nien nunca studei aquessa lhiengua, pus apenas me quedei cun l'eideia i nada mas.

    Dou eiqui un pequeinho eisemplo: Brigantia > Bregancia.

    Sera aquesto aplicable a tode las palabras ?

    Nun sei, mas cuncuordo cun tode las palabras qu'habeis ende puosto.

    Al miu purblema ye'l seguiente, anque nun sei defrente daqueste:
    Quiero antreduzir palabras dal palabreiro eiletrotecnico an mirandés qu'acaban pur -ancia an purtués, -ance an francés, -anza an eitaliano.

    Ye que pr'aquestas palabras nun hai eiquibaliênte lhatino, ya que son palabras que nun tenen mas de 150 anhos. A nun ser "resistencia" (resistencia electrica, résistance électrique), nun hai outra que benga direitamiênte dal lhatin.

    Anton que fazer ? Nun sei. Al melhor inda sera achar la maneira an que las palabras fueren dadas i isso solo se puode fazer an bielhos lhibros d'eiletrecidade adonde las palabras fueren antreduzidas. Ya ampecei, mas pur'anquanto solo bie uns lhibres de 1900 i pouco i acho que tengo d'ir mas nal passado.

    Eiqui queda ua lista de las tales palabras an purtués i an francés:

    -resistancia résistance
    -inductancia inductance
    -capacitencia capacitance (usas mas capacidade-capacité)
    -reatância réactance
    -impedância impédance
    -susceptância susceptance
    -admitância admittance
    -condutância conductance

    An spanhol aquestas palabras son cume las purtuésas, mas sien l'assento nal "a".

    An eitaliano, acaba todo an -anza.

    Spero que tengades seluçon al miu purblema, se no tenerei d'ir a scabacar la lhibrerie de l'ounebersidade :)

    ResponderEliminar
  2. Agora cula palabra "frança" you nunca'houbie "francia" pula raia. Siempre fui França, sera anton pur anfluença/anfluencia (?) dal francés ? (pus eiqui stames todes).

    An spanhol ye Francia, an basco ye Frantzia, sera pur cousa dal spanhol ?

    I que tal de Galiza ou Galicia ?

    ResponderEliminar
  3. Pulicia ou Puliça ?

    Pa ser franco, nun tengo eideia !

    ResponderEliminar